Hoe deal je met stress?
Hoe deal je met stress in plaats ertegen te vechten
Stress, wat doe je ermee? Vecht je ertegen, vlucht je of bevries je en weet je niet meer wat je moet doen? In deze blog leg ik uit wat het verschil is tussen draagkracht en draaglast en geef ik je tips hoe je met stress dealt in plaats ertegen te vechten.
Stressbalans
Stressbalans is de balans tussen je draagkracht en draaglast. Draagkracht is dat wat je aan kan en draaglast is dat wat in je leven moet doen en waar je door de omstandigheden aan moet voldoen. Je draagkracht wordt bepaald door andere je lichamelijke gezondheid en gezondheid, denk aan: gezond eten, voldoende beweging, genoeg slaap maar ook hoe je in het leven staat (dus je mindset).
Ben je een optimist? Of eerder een pessimist? Vind je snel iets leuk? Of juist niet? Ga je conflicten liever uit de weg? Of praat je ruzies rustig uit? Kun je goed met kritiek of feedback omgaan? Verder spelen je erfelijke factoren ook een rol.
De een kan van nature minder of meer stress aan dan de ander. Maar ook of je gelovig bent of een andere spirituele overtuiging hebt waar je kracht uit haalt. En last but not least: de steun die je van je omgeving krijgt.
Factoren
Je draaglast bestaat onder anderen uit dingen die je moet doen. Denk hierbij aan alledaagse zaken zoals: school, huiswerk, meehelpen in het huishouden, je kamer opruimen, bijbaan. Maar ook vervelende en ingrijpende gebeurtenissen zoals een verhuizing, overlijden van iemand waarvan je houdt, mishandeling, pesten, scheiding van je ouders of een vriend/vriendin die het uitmaakt. Je draaglast kan soms zwaarder wegen doordat je zorgt draagt voor een familielid. Maar ook als je rond moet komen van te weinig geld of in meerdere culturen leeft.
Balans
Al deze factoren hebben invloed op de balans tussen draagkracht en draaglast. En kunnen ervoor zorgen dat de weegschaal doorslaat. Je bent en voelt je dus ook letterlijk uit balans. En als je uit balans bent krijg je stress en loop je een grotere kans op een dip.
Hoe langer je uit balans bent, hoe hoger het risico wordt op een depressie. Af en toe uit balans zijn is helemaal niet erg, het hoort zelfs bij het leven. We kunnen niet constant gelukkig zijn zonder zorgen. Meestal heb je genoeg draagkracht om zelf weer in balans te komen, maar in sommige gevallen is hulp van buitenaf nodig.
Twee redenen die ervoor kunnen zorgen dat er geen balans is:
Dat kan een situatie zijn waarin de draagkracht te klein is, in verhouding met de draaglast. Veel mensen proberen te voldoen aan allerlei eisen. Doordat ze hard proberen te voldoen aan al die eisen, hebben ze weinig of geen controle over hun eigen leven. Laats staan dat ze weten wat ze zelf willen. Tijd om te ontspannen hebben ze niet of nemen ze niet meer. De constante druk kan lijden tot een ongezonde leefstijl. Denk daarbij aan: minder slaap, minder beweging, ongezonde voeding en/of weinig sociaal contact. Dit kan zorgen voor allerlei psychische en lichamelijke klachten.
De draagkracht kan ook te groot worden in verhouding tot de draaglast. Dit is dus de omgekeerde wereld. Je hebt dan te weinig om handen, een te makkelijke situatie. Bijvoorbeeld: een makkelijke studie of een heel weinig uitdagende baan. Dan wordt de draagkracht niet volledig benut, dit kan ook stress opleveren. Stress kan ook ontstaan door social media. Veel jongeren kijken naar leeftijdsgenoten. Dit is altijd al zo geweest, maar door social media is er ontzettend veel vergelijkingsmateriaal beschikbaar.
Jongeren komen er niet aan toe om dieper over zichzelf na te denken of daar met leeftijdsgenoten over te praten. Verder zijn er steeds meer Influencers die steeds meer invloed hebben op jongeren. Social media geeft daarnaast veel informatie prikkels die ervoor kunnen zorgen dat je de hele dag “aan” staan. Dit kan op den duur echt veel stress geven. Je af en toe vervelen is dus juist goed, het is dus zaak om af en toe de weerstand te weerstaan om je telefoon te pakken.
Een aantal manieren om stress tegen te gaan:
De eerste manier is om natuurlijk te zorgen dat je stresssituaties voorkomt. Onderzoek bij jezelf waar jij stress van krijgt en kijk of je dit soort situaties kunt voorkomen en uit de weg kunt gaan. Probeer echt de deadline te voorkomen. Sta bijvoorbeeld wat eerder op om stress en de haast te verminderen en zorg voor voldoende buitenlucht (in de ochtend).
De tweede manier is om de stress zo snel mogelijk terug te brengen naar een normaal niveau. Dit kun je leren door je bewust te worden over wat er met je gebeurt. In het begin kun je dit alleen achteraf benoemen en heb je op het moment zelf nog niks in de gaten. Dan ben je onbewust onbekwaam. Of je hebt het wel in de gaten, maar het lukt je nog niet op eruit te stappen. Dan ben je bewust onbekwaam.
Na een tijdje oefenen zal het steeds beter lukken om die stress momenten te herkennen en kun je er beter naar handelen. Je komt dan in de bewust bekwaam fase. En uiteindelijk lukt het zonder erover na te denken, we hebben het dan over de onbewust bekwaam fase.
Hoe doe je dit concreet?
o Begin met het bijhouden van een stressdagboek, schrijf hierin alles van je af
o Ga sporten (het liefst buiten)
o Gebruik je lijf/handen in plaats van je hoofd, bijvoorbeeld met knutselen, tuinieren, schilderen, opruimen enz.
o Ga zingen, dit maakt een gelukshormoon aan wat stress, angst en eenzaamheid kunnen verminderen
o Zorg voor ontspanning, denk aan meditatie of een wandeling.
o Werk aan je energiemanagement, denk hierbij aan voldoende slaap, gezonde voeding, beweging en doe regelmatig leuke dingen
o Leef mindfull, vraag om hulp als je dit nodig hebt en leer prioriteiten stellen
o Omdenken. Probeer het positieve te zien in een negatieve situatie (dit kan natuurlijk niet altijd)
Hopelijk heb jij wat gehad aan deze uitleg en tips, ga er zelf eens mee aan de slag en wie weet helpt het jou! Wil je de hele podcast luisteren? Dat kan! Op Spotify Your Journey – Hoe deal je met stress?